Histoires de Parfums: Veni, Vidi, Vici

Gdy Juliusz Cezar oznajmiał swoje zwycięstwo nad Farnaksem II, królem Pontu senatowi Rzymu lakonicznie ujął swoją kampanię w trzy słowa: veni, vidi, vici. Sentencja ta po wielokroć była parafrazowana, przekształcana, cytowana. Strawiona przez popkulturę znalazła swoje miejsce w tekstach muzycznych, filmach a niedawno Histoires de Parfums wykorzystało ją nadając imiona swej nowej wonnej trylogii.

Terra Incognita

Veni, pierwsza część zapachowego tryptyku, odwołuje się do ziemi rozumianej nie jako żywioł, który karmił Anteausa czy pramatka Gaja. Ziemia w Veni to coś, co się przemierza, odległość do przebycia, krainy do odkrycia, wyzwanie i przygoda.
Pont to kraina w Tureckiej Anatolii nie dziwi zatem, że Gérald Ghislain komponując Veni sięgnął po kojarzące się z Bliskim Wschodem żywice i przyprawy a cały zapach, bogaty, drzewny przyprawowiec, osiada miękko na skórze i wyzłaca ją niczym kapadockie słońce.

Otwarcie intryguje kontrastem temperatur, ciepła ambra ściera się z chłodną, cienistą lawendą i choć spotkanie tych składników bardziej przypomina balet niż wojnę oczywistym jest, że to konflikt na śmierć i życie, statyczna jak zmagania płyt tektonicznych i tak samo potężna i nieubłagana walka o dominację nad zapachem. Ambra zwołuje popleczników z krainy ciepła: wytrawiony słońcem cynamon, ziarnisty kardamon, szafran z jadowicie żółtym bojowym sztandarem i zwyciężą w końcu samotną chłodną lawendę, która schnie w pełnym słońcu obcej sobie krainy i po jakimś czasie zostają z niej same echa, szeptane cicho legendy dawnej chwały.
Do zwycięskiej ambry dołącza rozbudowany akord gourmand. Lepki, ciągliwy, nadtopiony w upale karmel dociążony dodatkowo jasną wanilią oblepia ambrowe waleczne serce zapachu odkrywcę i wojownika zamieniając w sybarytę ze skłonnościami do tycia. Ziemista, sucha paczula mości się na miękkich, egzotycznych żywicach, leniwych, sennych i gnuśnych, wieszczących zmierzch imperium.

Rosa Ventorum 

Vidi to zapach zdecydowanie chłodny i taką temperaturę ma też moje przyjęcie tych perfum. Vidi symbolizuje morski wiatr, wzrok bez przeszkód sięgający linii horyzontu- to bardzo obiecujące jednak w praktyce osią tego pachnidła jest ogórkowa róża. Otwierający akord ozonowy złożony z jasnego, czystego cyklamenu, świeżego ogórka i akcentów wodnych zdaje się być nieco aldehydowy, metaliczny i lekko słony. Sam w sobie interesująco nieładny połączony został z zielonym, pikantnym, wytrawnym kardamonem. To nie był dobry pomysł.
Akord ozonowy gorzknieje obrażony a subtelne, niezwierzęce piżmo nieśmiało wkradające się do zapachu tylnymi drzwiami mydli się wyraźnie dotknięte afrontem. Zamiast morskiego wiatru ten etap ewolucji Vidi na mojej skórze układa się w nieokreślony, nieco syntetyczny, chłodny zapach detergentu oraz ogórkowego kremu do rąk.
Na szczęście niebawem pojawia się akord kwiatowy z przysypaną miękkim szafranem, piżmową różą na przedzie, detergentowe nuty rozpowietrzają się a pomiędzy nie wkrada się ciepła, lekka ambra. Nieustępliwy ogórkowy aldehyd jednak wciąż nie chce odpuścić i nie kapituluje nawet przed lubczykowo- rosołową kocanką suto podlaną molekułami iso.
Jeśli Vidi to zapach morskiej podróży to okręt jak nic osiadł na olfaktorycznej mieliźnie. 

Ignis Graecus

Vici, ostatnia część tryptyku odwołuje się do ognia i pasji, tworzenia i niszczenia. Gorące, przepełnione czerwienią otwarcie całkiem udanie miarkuje pożogę ja jednak mam wrażenie, że nie jest to ogień wywołany uderzeniem pioruna albo zapłonem suchej leśnej ściółki słonecznym, upalnym popołudniem. Vici to ogień wywołany ludzką ręką, skrzesany, rozpalony, wywołany by nieść śmierć i zniszczenie.

Nasycone jaskrawą purpurą, intensywne i naszpikowane aldehydami otwarcie to uderzenie czerwonej porzeczki i maliny utartych w dłoniach na miazgę z listkami bazylii. Metaliczne liście fiołka przywodzą na myśl jasną, tętniczą krew, wystygłą już, krzepnącą na rozwiewającym się szybko, owocowym powidoku. Pikantne, ostre przyprawy nie pozwalają pachnidłu stygnąć. Kardamon, cierpki, w pełnym bojowym rynsztunku, arcydzięgiel z ognistym mieczem w dłoni wychodzą naprzeciw nieuzbrojonego, łągodnego, kwiatowego serca zapachu. I oto dzieje się rzecz dziwna: zapach traci swoją agresywność, zdumieni wojownicy odrzucają broń i ściągają pancerze roztapiając się w słodko- zielonej miękkości zasnutej kadzidlanym dymem.
Irys, najpierw maślany a z czasem coraz bardziej pudrowy spotyka się z niezwierzęcym, czystym piżmem zwiastując nadejście bazy. Ogień stygnie do żaru ukrytego gdzieś w stosie cedrowych polan, rozgrzewa je od wewnątrz bez śladów dymu. Ciemna, niespożywcza wanilia czyni zmierzch Vici słodkim i gęstym, nie jest to krajobraz po bitwie ani po pożodze a odpoczynek dla zmęczonych wojaczką bohaterów.


Zdjęcie popiersia Juliusza Cezara pożyczyłam http://nauka.money.pl/maja-dowod-to-tam-zginal-juliusz-cezar-0-1176771.html
ilustracja druga pochodzi zhttp://www.globalnanpa.com/blog/terra-incognita-global-citizen-four-seasons-hotel-bangkok
trzecia to Róża wiatrów, rycina Jorge de Aguiar z 1492 roku
Ostatnia ilustracja przedstawiająca użycie ognia greckiego pochodzi z  manuskryptu z Codex Skylitzes, wykonanego w XII wieku.